Reizen naar de Kaukasus landen Georgië, Armenië en Azerbeidzjan is in opkomst. Toch waren er nog niet zo lang geleden gewapende conflicten in het gebied. Ook liggen Armenië en Azerbeidzjan nog altijd met elkaar in de clinch. Heeft dit invloed op de veiligheid van reizigers in de Kaukasus?
In dit artikel vertellen we je alles over de veiligheid in Georgië, Armenië, Azerbeidzjan en de betwiste gebieden Abchazië, Zuid-Ossetië en Nagorno-Karabach. Is het reizen veilig en waar moet je op letten? En hoe zit het met de gezondheid van reizigers?
Veiligheid Georgië
Georgië was in 2008 nog in oorlog met Rusland, maar is tegenwoordig het veiligste land van de drie landen in de Kaukasus. Reizigers lopen in Georgië eigenlijk geen veiligheidsrisico’s. De situatie is vergelijkbaar met reizen in Europa en het Ministerie van Buitenlandse Zaken geeft in hun reisadvies voor het merendeel van Georgië ook aan dat er geen veiligheidsrisico’s zijn.
Criminaliteit is in Georgië laag en de situatie is dan ook beter dan op veel plekken in West-Europa. De verkeersveiligheid is niet geweldig. Wegen zijn vaak slecht en veel mensen houden zich niet aan de verkeersregels. Het gebruik van drugs kan hard bestraft worden.
Het Ministerie van Buitenlandse Zaken raadt wel reizen af naar de betwiste gebieden Abchazië en Zuid-Ossetië. Toch zijn er in beide gebieden eigenlijk geen noemenswaardige risico’s voor reizigers, maar is het negatieve reisadvies voornamelijk politiek van aard. Reizen gaat hier dan ook lastiger dan in de rest van de Kaukasus.
Abchazië reizen
Het gebied Abchazië ligt in het noordwesten van Georgië aan de Zwarte Zee. Na de burgeroorlog van 1993 heeft dit gebied een onafhankelijkheid uitgeroepen. Slechts een handjevol landen, waaronder Rusland en Nicaragua, erkennen de onafhankelijkheid, maar het grootste deel van de internationale gemeenschap ziet dit nog steeds als Georgisch gebied.
Reizigers naar het gebied dienen een goedkeuringsbrief aan te vragen bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken van Abchazië. Die ontvang je meestal binnen een week. Als je in Abchazië bent dien je binnen drie werkdagen je visum op te halen in hoofdstad Soechoemi.
Georgië staat iedereen toe via hun grens naar Abchazië te reizen, maar reizen naar Abchazië via Rusland zien zij als illegale activiteit. Dit kan resulteren in een flinke boete of zelfs gevangenschap. Reis je via Rusland naar Abchazië, dan kan je dus beter ook weer terug naar Rusland gaan na je reis.
Zuid-Ossetië reizen
De regio Zuid-Ossetië was het toneel van de korte oorlog tussen Georgië en Rusland in 2008. Hierna riep deze regio de onafhankelijkheid uit. Ook deze onafhankelijkheid wordt alleen door Rusland en een paar andere landen gesteund. De rest van de wereld erkent ook Zuid-Ossetië als Georgisch grondgebied.
Reizen naar Zuid-Ossetië is lastiger dan reizen naar Abchazië, omdat je de regio niet kan betreden via Georgië. De enige manier om in Zuid-Ossetië te komen is via Vladikavkaz in de Russische regio Noord-Ossetië. Ook hier heb je goedkeuring van het lokale Ministerie van Buitenlandse Zaken nodig. De regio is wel veilig te bereizen, vooral door de flinke aanwezigheid van Russische veiligheidstroepen.
Georgië ziet reizen naar Zuid-Ossetië via Rusland door niet-Russen als een illegale activiteit en doorreizen naar Georgië is dan ook niet mogelijk. Je zal dus terug naar Rusland moeten reizen, dus zorg dat je een Russisch visum bezit met multiple entry.
Veiligheid Armenië
Ook Armenië is qua veiligheid vergelijkbaar met de rest van Europa. Criminaliteitscijfers zijn hier zelfs lager dan op veel plekken in West-Europa. De grootste veiligheidsrisico’s loop je in het verkeer. Armenië kent de slechtste wegen van de drie landen en veel verkeersgebruikers rijden te hard op de bochtige wegen. In Armenië is er ook een kleine kans op aardbevingen.
Vanwege politieke conflicten zijn de grenzen met buurlanden Azerbeidzjan en Turkije gesloten. Omdat er veel grensbewaking van legertroepen is wordt reizen bij die grenzen afgeraden. Op de grens van Azerbeidzjan en Armenië komt het soms zelfs tot schietincidenten.
Dit heeft allemaal te maken met Nagorno-Karabach, een regio die cultureel gezien Armeens is, maar politiek gezien bij Azerbeidzjan hoort. Reizen naar deze regio is lange tijd populair geweest, maar door een escalatie van de situatie in november 2020 geldt er een negatief reisadvies van ons Ministerie van Buitenlandse Zaken.
Nagorno-Karabach reizen
Eind 2020 is er een korte oorlog geweest tussen Armenië en Azerbeidzjan om deze regio dat tot een halt is gekomen bij een door Rusland bemiddelde vrede in november 2020. De uitkomsten van het vredesverdrag zijn op dit moment nog onbekend, waardoor de reissituatie ook onduidelijk is. Hieronder geven we je een beschrijving hoe reizen naar de regio voorheen verliep, maar wij adviseren voorlopig het advies van het Ministerie van Buitenlandse Zaken op te volgen.
Nagorno-Karabach heeft zich eenzijdig onafhankelijk verklaart als de Republiek Artsach. Ondanks dat de bewoners grotendeels Armeens zijn heeft zelfs Armenië het land niet erkent om vredesbesprekingen tussen Armenië en Azerbeidzjan niet in de weg te zitten.
Voorheen was de enige manier om de regio te bezoeken via Armenië. Je hebt geen goedkeuringsbrief nodig, maar je moest als je er bent wel een visum halen voor $6 in de hoofdstad Stepanakert. Je kon hem ook vooraf kopen bij de vertegenwoordiging van Artsach in Jerevan. Dat reizen in Nagorno-Karabach populair was zag je ook terug aan de vele touraanbieders in Jerevan die meerdaagse trips in de regio aanboden.
Waar je wel op moest letten was dat een visum van Nagorno-Karabach in je paspoort ervoor zorgde dat je niet meer Azerbeidzjan mocht betreden. Was je van plan om door alle drie de landen van de Kaukasus te reizen, dan moest je dus eerst Azerbeidzjan bezoeken.
Veiligheid Azerbeidzjan
In Azerbeidzjan zijn er geen significante veiligheidsrisico’s. Azerbeidzjan is een Islamitisch land, maar waarschijnlijk de meest liberale en seculiere van allemaal. Je grootste gezondheidsrisico is waarschijnlijk dronkenschap van de zelfgemaakte en rijkelijk vloeiende wijn of wodka. Een terroristische aanslag, voor de leeghoofden die denken dat dit gebruikelijk is in Islamitische landen, is uitgesloten.
Vanwege legertroepen in het grensgebied met Rusland (Tsjetsjenië) en Nagorno-Karabach wordt reizen dichtbij de grens wel afgeraden.
Er komt in Azerbeidzjan meer criminaliteit voor dan in de overige twee landen, voornamelijk in Bakoe. Vergelijk dit met de risico’s van diefstal in andere Europese steden als Parijs en Barcelona. Let goed op je spullen in de metro en vermijd ’s nachts onverlichte plekken. Met deze handige reisriem kan je contant geld en je belangrijkste pasjes onopvallend verbergen. Een money belt is namelijk onhandig in gebruik en valt te veel op.
Net als in de rest van de Kaukasus moet je ook hier goed opletten in het verkeer, al zijn de wegen in Azerbeidzjan snel aan het verbeteren.
Gezondheid Kaukasus
De gezondheidszorg is redelijk in de Kaukasus. Je Nederlandse zorgverzekering vergoed standaard zorgkosten in alle drie de landen als onderdeel van een akkoord met de Europese Unie. De zorg bij ziekenhuizen in de grote steden is van een Westers niveau, maar zorgkosten kunnen hier hoger zijn. Zorg dat je deze kosten afdekt in je reisverzekering.
Bijzondere gezondheidsrisico’s zijn er eigenlijk niet. Tapwater is grotendeels drinkbaar. Alleen mensen in Azerbeidzjan kiezen er vaak voor om flessen water te kopen. Als je het niet vertrouwd kun je het water altijd even koken, voordat je het drinkt.
Ook wat eten betreft zijn de omstandigheden prima. Voedselvergiftiging komt er vrijwel niet voor en de hygiëne in de keukens is goed. Wel kan in Georgië het eten erg vet zijn, dus houdt rekening met extra kilo’s.
In de Kaukasus wordt ook veel eigen wijn, wodka en brandewijn gemaakt. De dranken zijn meestal van goede kwaliteit alleen kun je ze niet zo lang bewaren als alcohol uit de supermarkt. De risico’s van overmatig drankgebruik zijn vast al bij je bekend.
Hoogteziekte Georgië, Azerbeidzjan en Armenië
In het noorden van Georgië en Azerbeidzjan vind je de hoogste bergen van Europa. Met toppen van meer dan 5.000 meter is hoogteziekte een risico. Houdt hier dan ook rekening mee in hogergelegen gebieden. Sommige reizigers krijgen al last boven 2.500 meter. Vanaf 3.500 meter zijn de verschijnselen zelfs zeer gebruikelijk.
In plekken als Kazbegi of Mestia is er geen risico, want deze liggen onder de 2.000 meter. Als je bijvoorbeeld alleen de Gergeti Trinity kerk in Kazbegi bezoekt dan hoef je je geen zorgen te maken. Ben je van plan om hoge bergen te beklimmen, dan dien je geleidelijk op te bouwen in hoogte.
Zoals je hebt kunnen lezen kun je gewoon veilig reizen in Georgië, Armenië, Azerbeidzjan of in de drie autonome regio’s. Wij hebben ons tijdens onze reis door de Kaukasus dan ook geen moment onveilig gevoeld. Let goed op het verkeer en gebruik je gezonde verstand en je zal een onvergetelijke reis beleven.
Wil je meer weten over reizen in de Kaukasus? Lees dan al onze reisgidsen over backpacken in Georgië, Armenië en Azerbeidzjan.
